Lenfödem Nedir?
Lenfatik sistemin disfonksiyonundan kaynaklı hücreler arası boşlukta proteinden zengin sıvının aşırı miktarda birikmesidir.
1.Primer (Doğuştan) Lenfödem:
Kişinin doğumundan itibaren lenf sisteminin yeteri kadar gelişmemesi durumunda lenf sisteminin üzerine binen aşırı yükle (cerrahi, travma, hamilelik) lenfödem ortaya çıkar.
2.Sekonder Lenfödem:
Kişinin lenf sistemi doğumdan itibaren normal olarak çalışır. Radyoterapi, cerrahi müdahale, travma, neoplastik bozukluk sonucu lenf yollarının bozulması veya kesintisine bağlı oluşan lenfödem tipidir.
Lenfödemin Basit Teşhisi:
- Tek taraflı veya Bilateral (2 taraflı) ise mutlaka asimetrik
- Ağrısızdır. Ağrı var ise ortopedik veya nörolojik kaynaklıdır.
- Lenf ödemde ağrı olmaz.
- Ağırlık hissi
- El/ayak sırtı ödemli
- Doğal cilt katlanmaları derinleşmiş
- Etkilenen el/ayaklarda duyu bozuklukları görülebilir
- Etkilenen el/ayaklarda eklem sertlikleri görülebilir.
Tedavisi:
- Manuel Lenf Drenajı
- Kompresyon (bandaj veya kompresyon çorabı)
- Egzersiz
- Cilt bakımı
2 Fazlı Tedavi
- Boşaltma Fazı ( günlük tedavi, kompresyon bandajı)
- Koruma Fazı (haftada 2-3 gün tedavi, kompresyon çorabı, egzersiz)
Manuel Lenf Drenajı
Ödemli bölgeden bloke olmuş lenf sıvısının alınıp vücudun çalışan bölgelerindeki lenf nodüllerine transferi amaçlanır. Aynı zamanda fibrozite olmuş konnektif dokuyu gevşetir ve etkilenmiş lenf damarlarındaki lenf akışını arttırır. Lenf damarlarına hafif basınç ile elle uygulanan özel bir tekniktir. Diğer masaj teknikleriyle karıştırılmamalıdır.
Kompresyon Bandajı Uygulaması
Manuel lenf drenajından sonra uyarılan lenf yollarının etkinliğini korumak amaçlı kısa çekişli ve elastik olmayan bandajla yapılan tekniktir. Kısa çekişli bandajlar aktivite esnasında basıncın fazla olmasını sağlar istirahat halinde basıncı azdır. Elastik bandajlar lenfödem tedavisinde kullanılmaz. Aktivite halinde esnemesi kolaydır.
Lenfödem Pnömatik Kompresyon Cihazıyla Tedavi Edilir Mi?
Kompresyon cihazı kontraendikedir. Pnömatik kompresyon cihazı fibrozise neden olur. Pnömatik kompresyon cihazı su moleküllerini taşır ancak protein moleküllerini taşıyamadığı için cilt altı dokusunda fibrozise neden olur. Cilt ve cilt altı dokuyu sertleştirir. Cilt altındaki protein ancak manuel lenf drenajıyla taşınır. Aynı zamanda manuel lenf drenajı fibrozite olmuş dokuyu gevşetir.
Lenfödem Hastaları Nelere Dikkat Etmeli?
- Aşırı kilo ve dengesiz beslenme
- Enfeksiyonlar
- Etkilenen bölgeyi sıkan kıyafetler, aksesuarlar, iç çamaşırları
- Etkilenen bölgenin aşırı ısıya maruz kalması
- Uzun yolculuklar
- Cilt bakımı, mantar oluşumu
- Kompresyon giysilerinin tüm gün kullanımı, temizliği
Lipödem Ve Lipo-Lenfödem
Arasındaki Fark Nedir?
Lipödem: Vücutta kontrolsüz yağ dağılımı ve birikimi mevcuttur. Hastalık ilk adetle , hamilelikle, menopozla başlayabilir. Nedeni belli değildir. Erkeklerde çok nadir görülür.
- Bilateral ve simetriktir
- Yağ birikiminden dolayı şalvar tipi görüntüsü vardır
- Basınca karşı ağrılı ve hassastır
- Eller ve ayaklar etkilenmez
- Cilt kırılgandır. Basit bir darbede bile subkuten yağ dokusunun kanamasından dolayı mavi/mor lekeler oluşabilir.
Lipödem: Vücutta kontrolsüz yağ dağılımı ve birikimi mevcuttur. Hastalık ilk adetle , hamilelikle, menopozla başlayabilir. Nedeni belli değildir. Erkeklerde çok nadir görülür.
- Simetri bozulur.
- El ve ayaklarda da etkilenim olur.